مغز انسان یکی از فوق‌العاده‌ترین و قدرتمندترین ساختارهای شناخته شده در جهان هستی ست و اگر می‌خواهید از بالاترین سطح عملکرد آن استفاده کنید، در ابتدا باید افسانه‌ها و باورهای غلطی که ما انسان‌ها در مورد مغز خود ساخته‌ایم را از ذهن خود پاک کنید. برای نمونه‌ آیا می‌دانستید که عملکرد شناختی مغزتان با مسن‌تر شدن شما افزایش می‌یابد و یا اینکه باوری که می‌گوید شما فقط می‌توانید از ۱۰ درصد توان مغز خود استفاده کنید غلط است و در واقع با گذشت زمان و تغییر نوع استفاده از مغز می‌توانید بهره‌وری خود را افزایش دهید!

در واقع تا به امروز ایده‌های عجیب و غریب زیادی در مورد نحوه‌ی عملکرد مغز انسان ساخته شده است. آیا هرگز این ایده قدیمی را که می‌گوید پخش موسیقی کلاسیک برای بچه‌ها آن‌ها را باهوش‌تر می‌کند را شنیده‌اید؟ و یا برخی از بازی‌های ذهنی می‌توانند IQ شما را افزایش دهند؟ باید بدانید که این ایده‌ها هر دو اشتباه‌اند. در این مقاله ۱۰ افسانه و باور غلط در مورد مغز انسان را بررسی کرده‌ام و در مورد اینکه چرا این باورها غلط هستند توضیح داده‌ام:

افسانه‌ی اول – فقط می‌توانیم از ۱۰ درصد مغز خود استفاده کنیم

اسکن‌های PET و fMRI نشان داده است که انسان‌ها حتی در زمان انجام کارهای ساده هم از بیش از ۱۰ درصد مغز خود استفاده می‌کنند.

افسانه‌ی دوم – با مسن‌تر شدن ما توان مغزمان کاهش می‌یابد

اگر چه برخی از عملکردهای شناختی مغز با مسن‌تر شدن کاهش یافته و یا ضعیف می‌شوند، اما بسیاری از مهارت‌های ذهنی انسان با پیرتر شدن قوی‌تر شده و بهبود می‌یابند. واژگان، دستورهای احساسی، قوه ادراک زبانی و حل تعارض تنها برخی از مناطق موجود در مغز هستند که مغزهای مسن‌تر نسبت به همتایان جوان‌ترشان از عملکرد بهتری در این مناطق برخوردارند.

افسانه‌ی سوم – آسیب مغزی دائمی ست

این باور غلط که می‌گوید ما انسان‌ها با یک تعداد مشخص و معلوم از سلول‌های مغزی به دنیا آمده‌ایم موجب تداوم افسانه‌ای شده که می‌گوید آسیب مغزی دائمی ست؛ اما امروزه با پیشرفت علم و دانش می‌دانیم که مغز انسان قادر است با تولید و توسعه‌ی ارتباطات جدید اتصالات آسیب‌دیده را جایگزین کرده و موجب تغییر مسیر توابع و وظایف ضروری از طریق مناطق سالم در مغز شود.

افسانه‌ی چهارم – اتصالات درون مغز منجمد و ثابت هستند

یکی از ماندگارترین باورهای غلط در مورد مغز انسان این است که هر منطقه مشخص در مغز انسان مسئول عملکرد و وظایف خاصی است. در واقع، مغز آدمی به نحو چشم‌گیری انعطاف‌پذیر است. نمونه‌ای که می‌توان برای رد این باور غلط به آن اشاره کرد این حقیقت است که مغز افراد نابینا به منظور افزایش قدرت شنوایی این افراد، بخشی از مغز که مسئول قوه‌ی بینایی ست را از نو سیم‌کشی می‌کند.

افسانه‌ی پنجم – افراد چپ مغز سازمان‌ یافته هستند اما افراد راست مغز خلاق‌اند

اگر چه برخی از قسمت‌های مغز برای انجام وظایف و کارهای به خصوصی رزرو شده‌اند، اما باید توجه کرد که هر دو طرف مغز با یکدیگر و در هماهنگی کامل کار می‌کنند. ادعاهایی که می‌گوید ما به یک طرف مغز خود وابسته‌ایم و یا گرایش‌های راست و چپ مغز بودن که دلالت بر سازمان‌یافته بودن و یا خلاقیت افراد دارد، همگی نظریاتی رد شده و غیر قابل قبول هستند.

افسانه‌ی ششم – حافظه‌ی شما مقدار دقیقی ست از آنچه که می‌بینید و تجربه می‌کنید

اگر چه برخی افراد نسبت به دیگران از حافظه‌ی بهتری برخوردارند اما باز هم هیچ انسانی نمی‌تواند ادعا کند که حافظه‌اش کامل و بی عیب و نقص است. در واقع، غالباً زمانی که ما یک خاطره را به یاد می‌آوریم، آخرین نوبتی که این خاطره را به یاد آورده‌ایم را بازگردانی می‌کنیم (به جای خاطره اصلی) که این واقعیت بدین معناست که حافظه‌ی ما هر بار با این یادآوری‌های پی در پی اندکی تغییر می‌کند.

افسانه‌ی هفتم – گوش کردن به موسیقی کلاسیک بچه‌ها را باهوش‌تر می‌کند

اگر چه باور کردن  «اثر موتزارت» می تواند وسوسه‌انگیز و جالب باشد اما هیچ مدرک خاصی برای اثبات این مدعا که پخش موسیقی کلاسیک موجب باهوش‌تر شدن بچه‌ها می‌شود وجود ندارد.

افسانه‌ی هشتم – بازی‌های مربوط به مغز موجب بهبود مهارت‌های استدلال و حافظه می‌شوند

بی بی سی در طی مطالعه‌ای از ۸۶۰۰ فرد بین ۱۸ تا ۶۰ سال خواست که سه روز در هفته و هر روز به مدت ۱۰ دقیقه بازی‌های مغزی آنلاینی که برای بهبود حافظه و استدلال طراحی شده بودند را بازی کنند. بعد از ۶ هفته نتایج این مطالعه نشان داد که هیچ بهبود و یا تغییر خاصی در مهارت‌های استدلال و حافظه‌ی افراد مورد آزمایش نسبت به گذشته ایجاد نشده است.

افسانه‌ی نهم – IQ شما در طول زندگی ثابت می‌ماند

IQ مطمئناً یک تست کامل هوش نیست اما برای مدت طولانی این طور تصور می‌شد که IQ انسان در کل عمر او ثابت می‌ماند؛ اما این باور غلط به ‌وسیله‌ی آزمایشی که بر روی دانش آموزان در حال رشد انجام شد به طور کلی رد شد. آی کیو ۹ درصد از دانش‌آموزانی که در این آزمایش مورد مطالعه قرار گرفتند در طول چهار سال به اندازه ۱۵ امتیاز یا بیشتر تغییر کرد.

افسانه‌ی دهم – مغز شما اگر تحت فشار قرار بگیرد بهتر کار می‌کند

اگر چه فشار ناشی از یک مهلت زمانی می‌تواند انگیزه‌ی ما برای سخت‌کوشی را افزایش دهد، اما این تحت فشار قرار گرفتن نه تنها موجب بهبود عملکرد مغز نمی‌شود بلکه می‌تواند سبب اختلال در عملکرد آن نیز شود.